5 Temmuz 2009 Pazar

ÖZLEDİM SENİ

Ödünçleme koyun sağar süt alır
Tilkisi var kümeselere dadanır
Sana hasret olan gadanı alır
Garipsidim seni bizim eller


Kayabaşı'nda navrız biter, gül biter
Şahsenem'de yanık bir bülbül öter
Gurbet elde sensizlik ölümden beter
Garipsidim seni bizim eller



Başgölde kiraboğlun bitti mi
İbik horoz sabahledin öttü mü
Akka Ana, katıklaşa su kattı mı
Garipsidim seni bizim eller



Tol'a, Pöyrek'e çıkıp da yazıya
El ettim turnaya, kekliğe, tazıya
Gelengi de toprağa evini kazıya
Garipsidin seni bizim eller



Yarenlerim toplanırlar Pınarbaşı'na
Bazlamayı dürerler peynirine aşına
Ne pişirirsen o gelir kaşığına
Garipsidim seni bizim eller



Tandırda pişirdiğin keten olaydım
Dağında taşında biten olaydım
Buğdayına başağına seten olaydım
Garipsidim seni bizim eller



Halı dokuyan anamın kirkidinin sesi
Aşık Garip'in ruhu, Kerem'in nefesi
Aşık Mustafa söyler şiirlerin enfesi
Garipsidim seni bizim eller



Aşık Sıtkı Gergeme'de oturur
Kötülüğü de iyiliğe yetirir
Ambar'daki unu Hızır artırır
Garipsidim seni bizim eller



El bir söylerse ben bin söyleyim
Söyleyim de garip gönlüm eyleyim
Kimseler görmeden gizli gizli ağlayım
Garipsidim seni bizim eller



S.Burhanettin AKBAŞ / Yaban Çiçeği, 1994, s.19-20

BÜNYAN RESİMLERİ


BÜNYAN RESİMLERİ





Konumu:

Bünyan, İç Anadolu Bölgesin'in Yukarı Kızılırmak bölümünde yer alır. Kayseri İli'nin kuzeydoğusunda bulunan Koramaz Dağı'nın eteklerinde kurulmuştur.
Bünyan, Doğudan Pınarbaşı, Güneyden Tomarza, Batıdan Kayseri Merkezi ve Talas İlçesi, Kuzeyden Sarıoğlan ve Akkışla İlçeleriyle çevrili Yeşilmi Yeşil Güzelmi Güzel bir ilçemizdir.

Yollara Göre Konumu:
Kayseri-Malatya Karayolu üzerinde Kayseriye 43, Malatyaya ise 310 Km uzaklıktadır.
Bünyan, Kayseri Sivas Demiryolu Üzerindeki Tuzhisar İstasyonuna 14, Sarımsaklı İstasyonuna ise 16Km mesafededir.
Bünyan Kayseri Havaalanına 45, Ankara Esenboğa Havaalanına ise 375Km uzaklıktadır.
Bünyan, Akdeniz kıyısındaki Mersin Limanına 370, Karadeniz kıyısındaki Samsun Limanına 500Km uzaklıktadır.
Bünyan Başkent Ankaraya 365 Km mesafededir.
Yüzölçümü:1865 Km² dir. Rakımın, 1250M dir. Nüfusu 1990 Yılı Nüfus Sayımına Göre 13563 tür. Köyleriyle birlikte toplam nüfus ise, 43795 tir.
Yeryüzü Şekilleri:
Koramaz Dağı: Bünyanın ve İç Anadolu Bölgesinin Güneybatısından Kuzeydoğuya doğru uzanır.Orta Torosların bir uzantısı gibi görünür. Yüksekliği 1920M.dir. Bu dağ silsilesi içinde Mercimek, Alınpınarı, Ayvasıl ve Beşpunar Tepeleri önemlidir.
Karakaya Dağı: Bünyanın Kuzeybatısına Düşer. Karakaya Köyü Yakınlarındadır. Yüksekliği 1750M.dir. Kayseri Merkez ile Bünyan İlçesi Sınırlarını Çizer.
Akarsuları:
Sarımsaklı Suyu: Bünyan'ın 3 Km doğusundaki Göztepe Denilen Dağ'dan kaynağını alır.Kaynaktaki adı Pınarbaşıdır. Bu su Kasaba içinde yaklaşık 80 metredeki çağlayandan aşağı düşer.Bu düşüş sırasında üzerinde kurulu hidroelektrik santrali ile 100kw gücünde elektrik elde edilir.
Kasaba içinde doğudan gelen Boğaz Suyu ile birleşerek Sarımsaklı Suyu Adını Alır. Sarımsaklı Suyu Bünyan'ın içme suyunu karşıladığı gibi elektrik üretiminde ve bağ, bahçe sulamalarında da kullanılır.
Bünyanın Meşhur Yemekleri:
Sulu Köfte (Çelik Köfte), Üzengi, Bunbar Dolması, Aside, Mantı, Tepsi Mantısı, Kıtma (Kırpma Mantı), Gendime, Sızgıt, Göveç, Piroğlu, Kulak Çorbası, Yağ Mantısı, Kayısı Kavurma, İçli Köfte, Erişte...

GENEL BİLGİLER

Bünyan İç Anadolu Bölgesinin yukarı Kızılırmak bölümünde Kayseri’ye bağlı bir ilçedir. Kayseri’nin 40 km kuzey doğusundadır. Yüz ölçümü 1306 km2 dir. Sekiz kasabası ve yirmi dört köyü vardır.
Bünyan ilçesi, doğuda Pınarbaşı, güneyde Tomarza, batıda Kayseri, kuzeyde Sarıoğlan ve Akkışla ilçeleriyle çevrilidir. İlçe merkezinin nüfusu, 13800 olup köyleriyle birlikte 43795 kişidir.
Erciyes dağının 40 km kuzeydoğusunda, 35,52 boylam ve 38,55 enlemi üzerinde 1900 rakımlı Koramaz dağının kuzey eteğinde deniz seviyesinden 1348 m yükseklikteki bir mevki de kurulmuştur.
Sivas - Kayseri Demiryolu İlçeye bağlı Büyüktuzhisar Kasabası'ndan geçmektedir.
İlçeye ulaşım eski Kayseri - Malatya Karayolundan sağlanmaktadır. İKLİMİ
İlçede karasal iklim hüküm sürer. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı geçer. Yağmurlar en çok Nisan-Mayıs ve Ekim aylarında olur, kar ise Aralık, Ocak-Şubat aylarında yağar.
Yıllık yağış tutarı 35 cm dir. Yağışlar genellikle batıdan gelir. Yıllık ortalama sıcaklık 10 santigrat derece civarındadır.
Gece ile gündüz arasındaki ısı farkı çok fazladır. Kışları Kuzeyden poyraz, yazları Doğudan karayel, Güneyden lodos en çok esen rüzgarlardır.
İlçe merkezinde daha çok doğudan batıya “ Boğaz Yeli ” denen soğuk rüzgar eser.

BİTKİ ÖRTÜSÜ
Tabii bitki örtüsü içinde stepler önemli yer tutar. Stepler hem yağış azlığına hem de su kaybına yol açan uzun yaz kuraklığında ilkbahar ortalarından yaz başlarına kadar yeşilliğini muhafaza eder. Yaz ortalarına doğru bitkilerde sararmalar başlayarak yavaş yavaş kaybolur.
Bünyan’ da ormanlık, koruluk yoktur. Koramaz dağlarının kolları üzerinde yabani armut ağaçları ile Kahveci köyüne ait Eğriyıl tepelerinde çok küçük miktarda meşelik vardır. Ayrıca dağlarda kendiliğinden biten bodur çalılıklara ve keven bitkisine rastlamak mümkündür.
Son yıllarda ilçe merkezinde su boylarında ve sulanabilen arazilerde kavak ve söğüt ağaçları dikilmeye başlanmıştır. İlçe halkı bu sahaya ilgi göstermektedir. Bünyan ve köylerindeki bahçelerde çeşitli meyve ağaçları vardır. Bu ağaçlar içinde elma ve kayısı önemlidir.
Üzüm bağları içerisinde en önemli olanlar, merkezdeki Şeşe ile Karakaya ve Karahıdır köylerindeki bağlardır. Bağcılık son yıllarda gerekli ilgiyi görmediği için gerilemiştir.

YÜZEY ŞEKİLLERİ
Arazisi umumiyetle kuzeybatıda, kuzeydoğu,güneybatı istikametinde uzanan Kızılırmak nehri vadisine karşı, yer yer dik ve sarp, yer yer hafif meyilli tatlı sırtlardan ibarettir.
Belli başlı engebelerinden, güneybatı boyunca uzanan 1900 rakımlı Koramaz dağları vardır. Bu dağların Güllüce ve Süksün köylerine doğru uzanan parçaları, Mercimek, Alımpınarı, Ayvasıl, Turnadağı, Tepetarla ve Anadut adlarını alır.
Koramaz dağları Erciyes dağının 15 km kuzey doğusundan başlayarak Uzunyayla’ya kadar 60 km boyunca uzanan sıradağlardır. Bu dağların batı bölümüne Koramaz dağı ( 1900 m ), orta bölümüne Çeksorot dağı ( 1950 m ), doğu bölümüne de Hınzır dağı ( 2623 m ) denilmektedir. Bu sıradağlar yalnız iki yerde geçit vermektedir. Bu geçitlerin birincisi ilçe sınırları dahilinde Hazarşah köyü yakınlarında, öbür geçit ise Hınzır dağının batısındadır.

AKARSULARI
Sarımsaklı Suyu : Türkiye ‘de akarsu rejimleri bakımından “ Yalnız gür kaynaklardan beslenen akarsulara “ verilen önemli bir örnektir. Bünyan’ ın 3 km güneydoğusundaki Göztepe denilen dağdan kaynağını alır. Kaynaktaki adı Pınarbaşı suyudur. Bu suyun kasaba içinde yaklaşık 80 m yükseklikteki çağlayandan düşüşü sırasında, üzerinde kurulan hidroelektrik santrali ile 1000 KW gücünde elektrik elde edilir.
Su kasaba içinde doğudan gelen Bük suyu ( Boğaz suyu ) ile birleşerek batıya doğru yönelir. Kayseri ovasına açılan vadisinde Sarımsaklı Barajını doldurduktan sonra Kayseri şehir merkezinin kuzeyinden batıya doğru akarak Boğaz köprüye ulaşır, burada Karasu ile birleşerek Beğdeğirmeni köyü yakınlarında Kızılırmak’ a karışır.Sarımsaklı suyunun yağış alanı 2300 km den çok olup, ortalama akımı 4.988 m/sn dir. Azami akımı 20.0 m/sn, asgari akımı 1.80 m/sn, seviyesi 58 cm, yaklaşık boyu 90 km dir.
Bünyan şehir merkezi içme suyu ihtiyacını karşılar, ayrıca Bünyan’ daki bahçelerin ve bazı tarlaların sulanmasında da kullanılır.
Taçın Suyu: Bünyan’ ın kuzeydoğusunda Topsöğüt köyü ( Taçın ) yakınlarından doğup, güneye yönelerek Zamantı ırmağına karışır.
Bu akarsuların dışında kalan küçük akarsular şunlardır : Kahveci suyu, Elbaşı suyu, Samağır suyu, Girveli suyu ( Öz ).

GÖLLER ve PINARLAR
Tuz Gölü : Tuzhisar kasabası yakınındadır. Çevresindeki ufak dere sularıyla yağmur sularının birikintilerinden meydana gelmiştir. Arazinin çoğunun çorak ve tuzlu olmasından yazın kuruyan gölün etrafında bol miktarda tuz tabakası birikmektedir. Gölün boyu 8 km, eni 4 km dir. Gölün büyük bir bölümü Sarıoğlan ilçesi sınırlarındadır.
Daha önceleri gölden tuz elde edilmekte iken, tuzun acı olması nedeniyle bu işten vaz geçilmiştir.
İlçe Merkezindeki Pınarlar :
1- Çepil suyu Camiikebir mahallesi
2- Kayapınar Halin giriş kısmında
3- Üç gözlü Halin alt kısmında (Sümer Mahallesi)
4- Hacı Ali’nin pınar Sümerbank
5- Büngüldek Şahsenem’in başlangıcında
6- Çifte çeşme Bayramlı
7- Kimya çeşme Namık Kemal İlköğretim Okulunun alt kısmında

YAYLALARI
Bünyan ilçesinin genel görünümünde yaylalar birinci sırayı alır. İlçe merkezinde ve bağlı köylerindeki yaylalarda hayvancılık yapılır.
Merkez sınırları içerisinde Koramaz dağları silsilesinde yer alan yaylaların en önemlileri şunlardır: Çiçekli, Başınyayla, Çalapverdi, İsril, Balkaya, Fakılar ve Eğriyıldır.

KAYNAK: http://www.bunyan.gov.tr/